Reïncarnatie in het Boeddhisme

Reïncarnatie wordt in het Boeddhisme niet benadrukt. Sterker nog, de Boeddha ontkende het bestaan van de ziel. Maar deze ontkenning was slechts een onderdeel van zijn grotere filosofie die het bestaan ontkende van álle substantie, omdat alle dingen (voor de Boeddha) vergankelijk waren. Deze vergankelijkheid is de eerste van drie aspecten van het bestaan die hij “de drie karakteristieken van het bestaan” noemde. Voor de Boeddha was Nirwana de hoogste bestaanstoestand, waarin alle wereldse en vergankelijke aspecten van het bestaan opgaan in de realiteiten van iets veel groters. Het bestaat uit een samensmelting van iemands wezen met iets dat grenzeloos is en vergeleken kan worden met een dauwdruppel die opgaat in de zee, of een dauwdruppel die zich opent om de zee te ontvangen.

Het is een toestand van “zelfloosheid” die bereikt kan worden door het achtvoudige pad te volgen. In het Boeddhisme leidt dit pad niet tot reïncarnatie, maar naar een toestand van Nirwana. Het pad draait om het leiden van een correct leven en bestaat uit de volgende stappen: juist begrip, juiste bedoelingen, juist spreken, juist handelen, juiste wijze van levensonderhoud, juiste inspanning, juiste meditatie en juiste concentratie. Afhankelijk van de versie van het Boeddhisme die gevolgd wordt, Mahayana Boeddhisme of Hinayana Boeddhisme (ook wel Theravada Boeddhisme genoemd), zal men óf het achtvoudige pad in het dagelijkse leven proberen te volgen om barmhartigheid te verkrijgen, óf zich aansluiten bij een klooster, waar alle wereldse zorgen worden achtergelaten om via datzelfde pad wijsheid te vergaren. In geen van beide soorten Boeddhisme wordt een nadruk gelegd op reïncarnatie. In plaats daarvan probeert men Nirwana te bereiken middels de verwerving van barmhartigheid of wijsheid, die beide verkregen kunnen worden door het achtvoudige pad te volgen.

Het Boeddhisme is al vaak vergeleken met het Christendom, omdat in het achtvoudige pad de nadruk wordt gelegd op naastenliefde. Maar er bestaat een groot verschil. Het Boeddhisme benadrukt het vermogen van het individu om verlossing (Nirwana) te bereiken door middel van persoonlijke prestaties en werken. In het Christendom is verlossing een gratis geschenk van God, dat mogelijk is gemaakt door het werk van één enkele mens, Jezus Christus.